Met het einde van WO II kwam er in Europa en beweging op gang, waarbij wederopbouw en ontwikkeling voorop stonden. De moeizame ervaringen en het verlangen naar meer welvaart stimuleerden het ontwikkelen van kennis. Het onderwijs verbeterde in een snel tempo en de sociale wind maakte stap voor stap het hoger onderwijs open voor meer mensen. Het resultaat was een enorme sprong voorwaarts in de wereld van kennis en daaruit voortkomend de wereld van techniek. Met kennis als motor in de ontwikkeling groeide het belang van verstandelijke ontwikkeling exponentieel. Het resultaat is dat we nu in West Europa een hoog niveau van verstandelijke ontwikkeling hebben doorgemaakt. Het belang van diploma’s, voortgaande ontwikkeling na de studietijd onderstrepen de waarde die wordt gehecht aan het verstand.

Tegenpool van de wereld van het verstand is de wereld van het gevoel. Je zou kunnen stellen dat mensen voelende wezens met een lichaam zijn. Hoe verliep dan over deze periode de ontwikkeling van ons gevoel. Dat begint met de vraag hoe je deze ontwikkeling kunt waarnemen. Hiervoor waren op andere plekken in de wereld al veel eerder vormen gevonden, die onder de noemer bewustzijnsontwikkeling kunnen worden samengebracht. Vanuit dat perspectief beweegt de ontwikkeling van het gevoel zich van de laagste modus van bestaansrecht, via de modi van het reageren en denken, tot de hoogste modus van her-innering.

Wanneer je die ontwikkeling van de mens sinds het einde van WO II volgt, ziet dat er eerst de fase was waarin het bestaansrecht (wederbouw) centraal stond. Gevolgd door de zestiger en zeventiger jaren waarin de ontwikkeling van emoties (flower power, hippie’s) de boventoon voerden. Vanaf de jaren tachtig tot circa 2015 zie je de boventoon van de modus van het denken. Dit vertaalt zich in macht- en onmacht gevoelens. En langzaam beginnen we nu te bewegen naar de modus van het hart, waar ons voelend vermogen is gehuisvest.

Kijkend naar de bovenstaande grafiek, lijkt het erop dat de ontwikkeling van ons gevoelswereld een flinke achterstand heeft opgelopen ten opzichte van de ontwikkeling van de wereld van het verstand. De mensheid verkeert op dit moment in de eindfase van de onbewuste wil. Het rode balkje, door ons aangeduid als de damwand van de macht weerhoudt op dit moment het zetten van de volgende stap. Met het toenemen van de druk is het onvermijdelijk dat de damwand zal bezwijken en de mens een volgende stap zal zetten. Daarmee wordt mooi zichtbaar waar de grootste innovaties van deze eeuw zullen gaan plaatsvinden. Niet op de verticale as, die neigt naar een steeds verticalere beweging maar op de horizontale as. En zelfs bij een gelijkblijvend technologisch niveau zal dat een enorme sprong voorwaarts betekenen in de welvaart van de mensheid.

Vijñána wacht niet op het bezwijken van de damwand en de chaos die een doorbraak kan veroorzaken. Het kan namelijk veel liefdevoller. We leiden mensen op, die een voorbeeld kunnen zijn van hoe het er in de volgende fase uit komt te zien. Wie dit begrijpt zal ook begrijpen dat een investering in Bewust Leiderschap een investering is in de eigen toekomst. Het is een uitnodiging om het plezier, van de volgende fase van onze ontwikkeling, hier en nu te ervaren.